Heb jij misschien last van een ontregeld zenuwstelsel? Zeven kenmerken?
Afgelopen week had ik weer heel wat sessies, waarin ik mensen met een ontregeld zenuwstelsel zag: spanning, stress, hoog in de energie, veel lading in de stem of juist bevroren, vast zitten. Zeker in relatiesessies zorgt dit juist voor verwijdering in plaats voor verbinding, wat vaak voor nog meer lading, stress, bevrorenheid, vastzitten zorgt. Ik ben heel benieuwd welke kenmerken jij herkent!
De laatste 1,5 jaar heb ik me daar intens in verdiept in een ontregeld zenuwstelsel & de polyvagaal theorie, deze studie heeft voor veel verdieping in mijn sessies gezorgd. Zeker als je hoog gevoelig bent, en/of trauma ervaringen of spanningen in je jeugd hebt meegemaakt, is kennis over hoe je je zenuwstelsel kan leren reguleren onmisbaar. Een ontregeld zenuwstelsel kan er zo uit zien:
* Een continu gejaagd, gestrest gevoel of juist het tegenovergestelde: depressieve gevoelens, bankhangen, niet in staat om in beweging te komen. Niet weten waar je moet beginnen, en je vaak overspoelt of overweldigd voelen. Weinig focus hebben of juist teveel focus/controle * Het gevoel hebben van een steeds boven je hoofd hangende 'to-do' list, waardoor je moeilijk tot niet kan ontspannen. Het gevoel altijd aan te staan.
* Makkelijk getriggerd worden, 'geladen' voelen. Mensen met een ontregeld zenuwstelsel voelen, vertellen ook vaak geladen. Ik zie het ook veel in relatiesessies: als er stress is in het contact, als er een trigger wordt geraakt, kunnen we niet meer helder denken; gaan we in de vecht/vlucht of bevriesstand. Zie het plaatje hierboven. En is het eerst zaak om je emoties, zenuwstelsel te reguleren.
* Veel hoofd energie (denken, malen, piekeren, herhalen) en weinig contact met het lichaam/hart
* Onderbroken slaap, darm of maagklachten, nekschouderklachten. Hormonale klachten (daarom ook vaak juist in overgang nog meer klachten)
* Burn-out, overspanning, lethargie en tot niets komen * Weinig zin in sex, of plezier/levenslust voelen
Welke herken jij hiervan?
Vaak ontstaat de ontregeling door een aantal life-events in je leven. Bijvoorbeeld: ziekte bij jezelf of bij je partner/omgeving, ontslag, overlijden, verhuizing, werk met kinderen leren combineren, relatiegedoe. Ook kan (veel) spanning in je jeugd je hier gevoeliger voor maken. De life events zijn eigenlijk allerlei situaties die bij het leven horen. Maar die als je niet genoeg ontspant en ontlaadt, en je je niet meer veilig en verbonden voelt, op een gegeven moment gaan stapelen, en maken dat je steeds meer hormonen aan gaat maken, en je steeds strakker afgesteld staat. Je zenuwstelsel en lichaam kunnen echt ernstig ontregeld raken. Dieren zijn nog heel goed in stress van hun lijf af te schudden, na iets waarvan het dier is geschrokken, maar wij mensen doen dat eigenlijk niet genoeg. En dan gaat het stapelen, en je lichaam kan gaat ontwrichten. Ik zie je, ik hoor, en ik voel je. Het is zo'n naar gevoel. Het ligt dus niet aan jou, of perse aan je psyche, het is veel breinmatiger, veel lichamelijker dan je door hebt. En dus ligt ook daar de oplossing: in het lichamelijke.
Jouw 3x7 heilige minuten Ik wil je heel graag bemoedigen, dat dit niet zo hoeft te zijn of hoeft te blijven. De oplossing zit er o.a. in om kleine lichaamsoefeningen te doen: kleine moeite, groot resultaat. Ik noem ze 'mijn 3x7 minuten', ik doe ze vaak in mijn sessies. En zal je de komende tijd een paar met je delen. Op de bijgaande afbeelding zie je het verschil tussen een gereguleerd zenuwstelsel (groen) en een ontregeld zenuwstelsel (rood/blauw), er is nog heel veel over te vertellen. Maar voor nu: welke kleuren herken jij bij jezelf?
PS: Als je 'afleiding, verslavingsgedrag'gebruikt om jezelf te reguleren, is de stilte retraite misschien een mooie uitnodiging om dat anders te leren doen: met behulp van mindfullness, en leren zijn met wat er is.